Page 50 - ASM YAŞAM DERGİSİ - EYLÜL SAYISI
P. 50
Temelde çevre sorunları- barındırdığı karbondioksi- da çok tehlikeli noktala- onun egemenliğine terk noğlu, ne yazık ki, doğa-in- Doğal faktörler, ik-
nın, özelde iklim değişikli- ti, buharlaşma ile birlikte ra götürebilir. Atmosferin eden yaklaşımlar çevre so- san dengesi bağlamında lim sistemini meydana ge-
ği gibi sorunların temelinde atmosfere geri vermesidir. enerjisinin giderek artması runlarının ortaya çıkmasın- gerekenleri yapamamıştır. tiren hidrosfer, atmosfer ve
insanoğlunun sınırsız üre- Bu durum atmosferde ppm sonucu iklim kökenli do- da ana etken konumundadır. Gerekenle gerçekleşen ara- yerküre ile bunların yaşam
tim-tüketim alışkanlıkları olarak karbondioksit ora- ğal afetlerin ve olağan dışı Özellikle sanayileşme süre- sındaki fark, her geçen gün alanından oluşan biyosferin
yatmaktadır. Bu noktada, nını büsbütün artıracaktır. hava olaylarının sayısında ciyle birlikte, insanoğlunun büyümektedir (5) mevcut yapısını bozarak,
doğadaki sınırlı kaynaklar- Bu da, küresel ortalama ve frekansında ciddi artışlar doğal kaynaklar üzerindeki Hükûmetlerarası aralarındaki dengeye etki
la sınırsız isteklerin karşı- sıcaklık artışına katkıda olabileceği, geleceğe yöne- yıkıcı baskısı artmış ve do- İklim Değişikliği Paneli ( eden tüm doğal olaylardır.
lanamayacağı bilinmelidir. bulunarak dağ ve kutup lik iklim senaryoları arasın- ğal çevre alarm vermeye Intergovernmental Panel Bu faktörler (3);
Tek bir gezegenimiz oldu- buzullarının erime süreci- da yer almaktadır. (3) başlamıştır. Sanayileşme ve on ClimateChange, kısa- -Güneş etkisi,
ğu gerçeğinden hareketle, ni hızlandıracaktır. Özel- çarpık kentleşmeyi, yaban ca IPCC) raporlarına göre, -Dünya’nın presizyon hare-
doğaya ve çevreye saygı likle kutup buzullarındaki 2. İKLİM DEĞİŞİKLİ- hayatının yok olması ve aşırı fosil yakıt kullanımı, keti,
duyarak yaşamak hedeflen- hızlı erimeler sonucunda, ĞİNİN NEDENLERİ VE iklim değişikliği gibi pek atmosferde karbon emis- - El Nino’nun etkisi,
melidir. (5) deniz seviyesinde ani yük- SONUÇLARI çok çevresel felaketin ne- yon miktarındaki artıştan - Akıntı sistemleridir.
selmeler gündeme gelebi- Son yıllarda yaşanan birçok deni saymak mümkündür. birinci derece sorumlu ola- Yapay faktörler; atmos-
1.1.3. 1,5 Santigrad lecektir. Bu durumdan en olay, doğal çevrenin ve çev- İnsan-doğa ilişkisinde, in- rak gösterilmektedir. İkin- ferin doğal dengesinin in-
Derecenin Anlamı fazla olumsuz etkilenecek resel değerlerin ne kadar sanı merkeze alan ve insan ci faktör ise, yanlış arazi sanlar tarafından çeşitli
Pek çok iklim zirve- sahalar, kıyı alanları ve bu önemli olduğunu bir kez her şeyin ölçüsüdür gözü kullanımı nedeni ile ortaya şekillerde (teknolojik ve
sinde 1.5 dere- daha hatır- ile bakan anla- sosyolojik
ceye dikkat çe- latmaktadır. yış uzun yıllar gibi) bozul-
kilmektedir. 1,5 Çevresel devam etmiştir. masına se-
Santigrad Dere- değerler Bacon, Descar- bep olan bu
cenin Anlamı ve açısından tes ve Newton faktörler
Önemi, dünya- kötüye gidiş gibi daha pek (6);
nın taşıma kapa- ve tehlikeli çok bilim insanı, - Fosil yakıt-
sitesinin sıcak- durum bir doğa insan iliş- lar,
lık yönünden en anda ortaya kisinde, insanı - Sera gaz-
fazla 1.5 derece- çıkmamış- daha ön plana ları,
yi göstermesidir. tır. İnsanoğ- çıkaran ve ön- - Nüfus ar-
Dünya’nın orta- lu yaşadığı celeyen, doğayı tışı,
lama sıcaklık de- çevreye kar- ise, hiç bitmeye- - Ormansız-
ğeri 1.5 dereceyi aşarsa ne alanlarda yer alan yerleşim şı tavır ve davranışlarında cek, tüketilmesi gereken bir çıkan ormansızlaşmadır. laştırma,
olur? Bu sorunun cevabı ol- merkezleridir. Bir diğer çok hoyrat, kaba ve sömür- nesne gibi görmüştür. İnsan Bitki örtüsünün tahribi so- - Kentlerin ısı adası etkisi,
dukça ürkütücüdür. Küresel tehlike kutup buzullarının geci bir tutum sergilemiştir. aklını yüceleştiren poziti- nucunda karbondioksit açı- - Yanlış arazi kullanımı ve
ortalama sıcaklık artışının erimesi sonucunda gizli ka- Sonu gelmez istek ve hırs- vist akımlar ve aydınlan- sından doğal yutak teşkil doğal çevrenin bozulması,
1.5 dereceyi aşması duru- lan metan gazı depolarının larını, ihtiyaç gibi algılamış ma düşüncesi de, yaşanan eden alanların yavaş yavaş - Ozon tabakasındaki incel-
munda, iklimde geri dönü- ortaya çıkmasıdır. Bu gaz- ve kısır bir üretim-tüketim bu olumsuzluklarda büyük ortadan kalkması ile, at- me,
lemez noktaya gelinmesin- ların da atmosfere karışma- sarmalına kapılmıştır. Sı- pay sahibidir. İnsanı mer- mosferde karbon emisyon - Atmosfere salınan parti-
den endişe edilmektedir. En sı sonucunda küresel sıcak- nırlı doğal kaynaklarla, sı- keze alan ve yalnızca onun miktarındaki artışa katkıda küllerin etkileridir.
önemli sonuçlardan biri, lık artışı ivme kazanacaktır. nır tanımaz istek ve hırsları istekleri ekseninde şekille- bulunulmaktadır. (3)
okyanus suyu sıcaklıkla- Bu duruma POZİTİF GERİ karşılayabilmek olanaksız- nen bir yaşam tarzı, insanın İklim değişikliğinin ortaya Fosil yakıtları için-
rındaki artış neticesinde, BESLEME adı verilmekte- dır. (5) da sonunu hazırlamaktadır. çıkmasına neden olan fak- de, özellikle kömür, atmos-
buharlaşmanın artması so- dir. (3) Öte yandan, İnsanı yeryü- Bilim ve teknoloji alanın- törler doğal ve yapay ne- ferde karbon emisyon mik-
nucu, okyanusların atmos- Bu durum dünyayı zünün efendisi ve mutlak da hayal bile edilemeyen denler olmak üzere ikiye tarından birinci derecede
ferden emerek bünyesinde küresel ısınma noktasın- hakimi gören ve doğayı gelişmeleri başaran insa- ayrılmıştır. sorumludur. Bunu petrol
50 51